czwartek, 15 marca 2012

O naprawie pojęć



Już w poprzednim poście zanalizowałem rozdźwięk między właściwym, tj. uprawnionym znaczeniem wyrazu a sposobem użycia, który istnieje w rzeczywistości. W tym poście chciałem w pewnym sensie kontynuować ten wątek. Konfucjusz, chiński myśliciel za jedno z podstawowych zadań dla ludzi jego czasów uznał "naprawę pojęć". Chodziło tu o zepsucie pojęć, jako właśnie zmianę ich klasycznego, uświęconego tradycją znaczenia. W moim mniemaniu taką regresywną zmianę możemy zauważyć w przypadku tak podstawowych i ważnych pojęć w społeczeństwie jak sędzia i nauczyciel.

Po pierwsze nauczyciel oznaczało kiedyś osobę, która przekazywała wiedzę, ale również w pewien sposób wychowywała, dawała gwarancję swoim autorytetem i ten autorytet wymagał szacunku. Relacja nauczyciel-uczeń niosła ze sobą istotną treść, nie była tylko formalną więzią wynikąjącą mechanicznie z czynności uczenia (a raczej nauczania). Nauczyciel to był ktoś, kto oprócz wiedzy, która ma charakter w pewien sposób namacalny, uchwytny, formalny, obiektywny przekazywała mądrość, która tych cech nie posiada.
Dziś natomiast w związku z upowszechnieniem nauczania, "uwłaszczeniem" wszystkich w możliwość (a raczej obowiązek!) nauki słowo to zmieniło znaczenie. Dziś nauczyciel nie jest autorytetem intelektualnym, przewodnikiem naukowym, lecz wyłącznie URZĘDNIKIEM MINISTERSTWA SZKOLNICTWA. W związku z przeprowadzaniem zajęć w grupach (tzw. klasach) nauczenie straciło swój indywidualistyczny charakter i zatarła się pewna transcendentna więź między uczniem a nauczającym. W związku ze spętaniem nauczyciela regulacjami i wtycznymi ministerialnymi (jak przystała na urzędnika) przekazywanie wiedzy straciło swój indywidualistyczny wymiar a konieczność przykładania tej samej miary to wszystkich uczniów sprawiło, że wiedza jest przekazywana mechanicznie i niezależnie od odbioru (czy też jego braku) - uczenie jest celem samym w sobie, pozbawionym refleksji i nie zwracającym uwagi na wynik i realne zrozumienie.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz